ONGEVAL SPOORVERVOER EN INCIDENTEN TUNNELS

De regio kent één lange spoortunnel (> 250 m.), namelijk in de gemeente Best. Daarom is besloten de incidenttypen ‘incidenten in tunnels’ en ‘ongeval spoorvervoer’ samen te voegen. Bij een calamiteit op het spoor zijn drie rampscenario’s denkbaar:

  • een ongeluk met een passagierstrein;
  • het vrijkomen van een toxische wolk (bijvoorbeeld ammoniak, chloor en acrylnitril);
  • een ongeval met een ketelwagon, gevuld met LPG.

Ontsporing trein Engeland - Baltimore Sun

Scenario

Bij een ongeval met een ketelwagon in de spoortunnel in Best ontstaat een giftige plas. Nadat de ketelwagen botst met een passagierstrein met 500 inzittenden, scheurt de tank van de wagen open. Hierdoor stroomt een groot deel van de acrylnitril in korte tijd uit. De acrylnitril verspreidt zich over het spoorbed, dampt uit en vormt een giftige wolk. Acrylnitril is zeer licht ontvlambaar en ontsteekt snel. Bij verbranding van acrylnitril komt een giftige rookwolk (stikstodioxide en blauwzuurgas) vrij, waardoor alle aanwezigen in de tunnel overlijden. De wolk verspreidt zich richting de uitgangen van de tunnel. De gifwolk verspreidt zich in verschillende richtingen. Ook mensen die zich in de buurt van de tunneluitgangen bevinden, overlijden of raken gewond.

waarschijnlijkheid
Onwaarschijnlijk

Ongeval in tunnel alleen in Best, ongeval spoorvervoer in alle gemeenten waar een spoorverbinding doorheen loopt.

impact
Zeer ernstig

Specifieke impact

IIIII Slachtoffers

I Gebrek primaire levensbehoeften

II Financiële schade

III Impact dagelijkse leven

III Bestuurlijke impact

IIIII Maatschappelijke impact

Cascade effecten

Bij een spoorincident volgt meestal een stremming van het treinverkeer met economische schade als gevolg.

Trend

Door werkzaamheden aan de Betuweroute rijden er tijdelijk meer goederentreinen over de Brabantroute.

Maatregelen

Preventief

  • Sinds juli 2015 is het Basisnet Spoor van kracht. Hierin worden zogenoemde plafonds gesteld aan het vervoer van gevaarlijke stoffen over het spoor. Ook de mogelijkheden van ruimtelijke ontwikkelingen langs de vervoersassen zijn hierin opgenomen.
  • De provincie Brabant stimuleert het gebruik van de Betuweroute en wil de Brabantroute ontlasten. De Betuweroute is een aanvulling op het bestaande spoor voor alleen goederentreinen. Voor een aantal bestemmingen wordt de Betuweroute verplicht, bijvoorbeeld voor treinen tussen de Rotterdamse haven en Noordoost-Europa.
  • Op de Brabantroute wordt versneld het veiligheidssysteem ATB-vv aangebracht. Dat veiligheidssysteem voorkomt dat treinen door een rood sein rijden.
  • De Brabantse veiligheidsregio’s hebben een zestal kernwaarden met betrekking tot de inrichting van een veilige leefomgeving opgesteld. Deze kernwaarden gebruikt de regio in de advisering richting gemeenten. Wanneer men bij de inrichting van een gebied en/of gebouw met deze kernwaarden rekening houdt, verminderen de risico’s.
  • De spoortunnel in Best is voorzien van veiligheidssystemen.
  • De brandweer heeft een aanvalsplan voor incidenten in de spoortunnel opgesteld.
  • Er is planvorming uitgewerkt (Coördinatieplan Vitale Infrastructuur-sector Spoor) voor de crisisbeheersing bij spoorincidenten.

Onvoldoende capaciteit

De capaciteit van de brandweer en de ambulance is naar verwachting onvoldoende om de grote aantallen gewonden en doden te verwerken.